Skjervet - elvetjuveri

Då denne meir saktegåande breen kom dit Bømoen no ligg, halla breoverflata slakare ned mot Voss enn mot Skjervet og Granvin, der isgravinga gjekk mykje snøggare. Både breen og smeltevatnet under isen strøymde derfor i retning Granvin. Smeltevatnet rann i motbakke, ettersom fjellgrunnen låg høgare ved vasskiljet mellom Voss og Granvin enn ved Bømoen. Vatnet vart pressa opp frå 100 moh. til 250 moh. før det fekk fritt leide ned til Granvinsfjorden. Det var trykket frå isen som gjorde at vatnet kunne renna «feil» veg, den same trykkeffekten som gjer at tappekranar høgt oppe i eit hus kan tilførast vatn frå eit inntak i kjellaren.

Motbakkeelva har lagt att ei rekkje prov på arbeidet sitt. Ved Møn er det eit gjel med jettegryter som smeltevatnet under isen har forma. Eit anna vitnemål er dei store jettegrytene aust for Flatlandsmo camping, der det renn berre ein liten bekk i våre dagar. Som om desse prova ikkje skulle vera nok, har motbakkeelva òg frakta med seg steinar av anortositt, som må ha kome frå Mjølfjell, og som no finst i grusterrassane ved Filipshaugen på Mala. Desse steinane har rulla på elvebotnen 150 meter oppoverbakke før dei omsider la seg til ro.

Mykje lenger attende, i dei tidlegare istidene, grov Hardangerfjordbreen så djupt og iherdig at han stal vatn frå Vossevassdraget utan å måtta ty til motbakkeelvar. Før istidene nådde nedbørsfeltet til Vosso like til området ved Vassfjøro og Solsævatnet i Ulvik. Elvane rann då gjennom den eldre, litt høgareliggjande «Espelandsdalen» mot Voss. Fleire dalhyller, den øvre ved Kolskår og den nedre ved Jørdre, markerer høgda på to sett gamle dalbotnar som saman med Skaftedalen halla mot Voss før istidene.

I istidene vart Hardangerfjorden graven lenger og lenger inn i landet, med sidefjordar som Granvinsfjorden og Osafjorden med Ulvikapollen, og med innhogg som Granvinsvatnet og dalen vidare inn til dalenden ved Skjervet. Dette gravearbeidet endra lagnaden for dei eldre elvedalane. Dalane vart innhenta, vatnet fann ein stuttare veg til sjøen og skifta derfor retning frå Vosso til Granvinsvassdraget. Elvetjuveriet i Granvin var likevel mindre omfattande enn tilsvarande tjuveri ved Stalheim.