Ei av stovene i det gamle Øystesetunet, ei røykstove frå 1700-talet bygd saman med bu, loft og skytje, vart målt opp av Gerhard Fischer i 1915. Det er denne stova som ligg i tunrekkja på Storeteigen i dag, saman med ei «kraatastova» og eit stabbur frå Vavollen. Stova frå Øystesetunet stod i mange år på Stopulshaugen som bygdemuseum, før museet vart flytta til Storeteigen. Dette er eit lite småbruk frå slutten av 1700-talet, med stove og løe bygde i hop. Det samanbygde anlegget frå Øystese syner ein interessant variant; stove og bu, med hellelagt skot og sval kring, samla under eitt tak. På Storeteigen står også ein av dei eldste møbelverkstadene i Kvam.
Publisert: 21.02.2013 | Forfattar: Nils Georg Brekke
Stove og bu frå Øystesetunet. Oppmålingsteikning av Gerhard Fischer, 1915 (teikning: Gerhard Fischer, eigar: Riksantikvaren (Ark nr. 278)).
KVAM BYGDEMUSEUM
Krotaborden i Vavollstova er måla opp att etter eldre originalmønster.
«Kroting» av røykstovene er ein dekortradisjon som har mellomalderlege røter. Med kritvelling og mursteinsraudt teikna «krotakonene» opp vakre geometriske mønsterbordar på tømmeret – når stovene vart pynta til bryllaup og dei store høgtidene.