Helleland

Sorenskrivargard vart Helleland i 1791. Ole Bornemann Heiberg kjøpte garden då han overtok sorenskrivarembetet etter Søren Schelderup, som hadde halde til på Hesthamar. Frå den tid har bruket på Helleland i bygdetale vorte heitande «skrivargarden». Sorenskrivar Koren overtok garden i 1801, og i 1880 fekk systersonen hans, Emanuel Lund, skøyte på eigedomen. Han var sjef for Hardanger kompani frå 1867, og i denne slekta har garden vore sidan; utleigd i ein kort periode i 1918-23 til sorenskrivar Blix, som budde her til den nye sorenskrivarbustaden i Ullensvang vart bygd.

Hovudbygningen på den gamle skrivargarden, freda i 1924, vart ombygd i sveitserstil ved eigarskiftet i 1880. Det einaste som står att av det opphavlege interiøret er storstova mot nord, «salen», med dører, listverk, fotpanel med marmorerte fyllingar og eit originalt 1700-tals furugolv. Denne bygningen vert no kjernen i eit norsk rettsmuseum, flytta til ei ny tuft tvers over vegen for den tidlegare sorenskrivargarden på Helleland.